Skip to main content
İletişim Araçları

“Bütün Haklarına Saygı” Kavramı Nedir?

By Mart 6, 2022Mayıs 12th, 2022No Comments

Bütün Haklarına Saygı Kavramı

Adil Hizmet Rehberi’nde tanıtılan girişim şu temel varlık nedeni (misyon) üzerine oturuyor:

“Bütünün Hakları” çizgisi doğadaki tüm canlı ve cansızları içeren farklı bir boyutu anlatıyor. Herhangi bir kurumun sunduğu hizmetlerde, sunucular ve yararlanıcılar bakımından haklar bütününün daima göz önünde tutulması temel ilkedir.

CoVid pandemisi bize şunu öğretti: Ekonomiyi ve onun kaptanını (insan) öne alan yaşam anlayışımız bir virüsün yıkabileceği kadar kırılganmış.

Ardından dalgalar halinde gelen orman yangınları, seller, göçler ve afetler bir şey daha söylüyor: Bu dünyada canlı ve cansız her ne varsa birbirlerini etkileyerek bir “bütün” olarak yaşıyor.

Bu bağlantılı bütünlük tüm dünya için yeni bir hukuk (haklar) anlamına da geliyor. Belki bir günde değişip bu yeni duruma uyamayız; ama değişime direndiğimiz her gün, yeni hukuk kendini bir tokatla hatırlatacak; yangın, sel, deprem ya da kitlesel göçlerle.

Yurdumuzun her yöresi en az bir üstün özelliğiyle toplumumuzun refahına bir yandan vazgeçilemez katkılarda bulunurken, bir yandan da içerdiği potansiyel risklerle dikkatleri üstünde topluyor. Buna göre, Türkiye’nin toplam üretiminin tek başına ~%35ini yapan, vergi gelirlerinin ~%45ini sağlayan, İstanbul; Ege’nin merkezi konumundaki İzmir deprem riskleri nedeniyle ön sırada. Turizm gelirlerimizin tek başına %60a yakınını sağlayan Antalya ve çevresi orman yangınları; sınır bölgelerimiz ise iklim değişikliği ve/ya iç savaşlardan kaçan göçmenler nedeniyle risk altında.

Ancak bir bölümü sayılan bu riskler, anılan yeni hukuk’un ya da diğer deyişle tüm varlıkların haklarına saygı demek olan Adil Yaşam’ın kaçınılmazlığını dayatıyor.

Bütün bu potansiyel riskleri birer afet olarak değil fırsat olarak kullanıp, anılan Adil Yaşam’ın taşıyıcısı yapmak, bir yandan da bir dizi aracı birlikte kullanarak yeni yaşam paradigmasının iletişimini yapmayı planlıyoruz.

AdilYasam.net web sitesinde bağlantılı iki bölümden oluşan Afet Zararlarını Azaltma: Nasıl? adlı bir rehber sunuyoruz. Bu rehber, hepimizi derinden endişelendiren afetlerin olası zararlarını en aza indirirken, bir yandan da Adil Yaşam’ın temelindeki zihniyet değişimini gerçekleştirmeyi amaçlıyor. Rehberin iki bölümü şunlar:

Bölüm 1 – Kendini Değiştirme

Normal olarak herkes bazı alanlarda kendini değiştirmek ister. Akla gelebilecek yüzlerce istek arasında bazıları deprem, sel baskını ya da orman yangınları1 açısından da önem taşır. Bu tür afetlerin getirebileceği sorunlardan birisi de, “alışkanlıklar ya da bağımlılıklarını sürdürebilme güçlükleri”dir. Afet ister istemez bunlardan uzaklaşmayı zorlarsa da, bunun o kadar güçlük içinde stres yaratmasına fırsat bırakmadan afet öncesinde yapılması daha akılcıdır.
Bu bölümde örnek olarak sunulan onlarca değişim alanı2 fikrinden seçim yapabilir, hem de rehberi zenginleştirici katkılarda bulunabilirsiniz. Kişiler bu fikirlerden hangilerinin kendi durumları açısından daha yararlı olabileceğine kendileri karar vereceklerdir.

Rehberin heyecan verici özelliği ise, her değişim isteğinin yerine getirilmemesi halinde kişilerin kendilerinin özgürce karar verecekleri bir yaptırımın3 olmasıdır ve bir yandan da kendileri özgün yaptırım örnekleriyle rehbere katkıda bulunabileceklerdir.

Bölüm 2 – Bireyler (ve aileler) Arası Dayanışma

Halkın aralarında yapabilecekleri dayanışmalar için çeşitli örnekler içeren bu bölüm aynı zamanda örnekleri kullanan kişilerin zenginleştirmesine de açıktır. Böylece Hemşehri Aklı denilebilecek bir Birleşik Akıl oluşturulması öngörülüyor. Bu birleşik akıl her afette -hatta afet dışı topl sorunlarda- işe yarayacak, yöre insanlarını bir dayanışma toplumu haline getirecektir. Bu bölümdeki ipuçlarını kullanarak Komşu Yardımlaşması’nın yaygınlaştırılması öngörülüyor.

Bir yörenin hemşehrisi olarak, bu yaklaşımımız size sıcak geliyor ve katılma isteği uyandırmıyor mu? Hem afete hazırlıklı olarak içi daha rahat uyumak, hem de afet riskini bir kişisel gelişim fırsatına çevirmek size anlamlı geliyorsa lütfen içerikleri geliştirmek üzere katkılarınızı bizimle paylaşın.

Fikirlerinizi Paylaşın.

Formu kullanarak düşüncelerinizi bizimle paylaşabilir ve bu içeriği geliştirmemize yardımcı olabilirsiniz.

Kaynaklar


1 Orman yangınlarının ne denli tahripkar olabileceğine iki yakın tarihli örnekten birisi 2021 sonbaharında Antalya bölgesinde çıkan ve hektar alanı küle çeviren yangın ile; 2021 Aralık ayında A.B.D.de Boulder kentindeki 600 evi tamamen yakan ve saatteki hızı 170 km’yi bulan kasırganın sebep olduğu elektrik hatlarının kopmasıyla oluşan yangındır.

2 Her hangi bir alanda kendilerini değiştirmek isteyebilecekler için konu örnekleri: Yaşam Alanı Şablonu’nu (http://tinaztitiz.com/dosyalar/Ogrenme_Evi/yasam_alani_sablon.xls) enable macros ile açarak değiştirmek isteyebileceğiniz kimi özelliklerinizi görebilir; bunlardan esinlenebilirsiniz.

3 Bkz. Bazı örnekler: Afet Zararlarını Azaltma: Nasıl?

Leave a Reply